Hear & Listen: ได้ยิน หรือ ได้ฟัง?

ครั้งก่อนได้พูดถึงเสียงที่ควรเพิกเฉย ผมเลยคิดขึ้นมาได้ว่า มีคำอีกคู่นึงที่น่าสนใจ เกี่ยวกับเรื่องได้ยิน ได้ฟัง ซึ่งสองคำนี้มักมีการใช้ผิด หรือออกเสียง ผิด อยู่บ่อยๆ คำ 2 คำนี้ คือคำว่า...

Hear (อ่านว่า เฮียร์) แปลว่า ได้ยิน

Listen (อ่านว่า ลิสซึ่น) แปลว่า ฟัง

ความเหมือนกันของสองคำนี้ คือทั้งคู่เป็นคำกริยา ความหมายเมื่อแปลเป็นภาษาไทยก็ค่อนข้างใกล้เคียงกันมาก แต่ความแตกต่างในการใช้ของสองคำนี้คือ ถ้าเราใช้คำว่า hear ในประโยค เหมือนกับเสียงที่เราได้ยินเป็นเสียงที่ผ่านมาเข้าหู เราไม่ได้ตั้งใจฟังหรือใส่ใจมากนัก เช่น
Do you hear that voice? คุณได้ยินเสียงนั่นไหม? เหมือนเราไม่ได้ตั้งใจฟังมัน แต่มันแค่ผ่านๆ เข้าหูมา ส่วนคำว่า listen นั้น จะต่างกันตรงที่ว่าเสียงนั้นเป็นเสียงที่เราตั้งใจฟังมันอยู่ เช่น Please listen to this dialogue. แปลว่า โปรดฟังบทสนทนานี้ Dialogue (อ่านว่า ไดอาลอค- แปลว่าบทสนทนา) จะเห็นได้ว่า การฟังโดยใช้คำว่า listen จะเป็นการฟังที่ตั้งใจฟัง เหมือนการเรียนบทเรียนที่ต้องตั้งใจฟังอย่างมาก

ผมจะยกตัวอย่างที่เทียบให้เห็นชัดๆ 2 ประโยค โดยใช้ 2 คำนี้ ซึ่งความหมายในการแปลใกล้เคียงกัน แต่ความหมายลึกๆ ที่ซ่อนในประโยคต่างกันอย่างเห็นได้ชัด

1. I hear that music.
2. I listen to that music.

ประโยคที่ 1 ใช้คำว่า hear แปลว่าฉันได้ยินดนตรี นั้น อารมณ์คือว่า อาจนั่งทำงานไปด้วย ทำไรต่อไรไปด้วยเปิดวิทยุไป แล้วเสียงดนตรี มันก็ลอยผ่านหูไป ผ่านหูมา แต่สมาธิไม่ได้จดจ่อไรอยู่กับดนตรีตรงนั้น

ประโยคที่ 2 ใช้คำว่า listen แปลว่า ฉันฟังดนตรีอยู่ สถานการณ์นี้คือ ฉันนั่งจ่ออยู่หน้าวิทยุ ฟังดนตรีนั้นอย่างจริงๆ จังๆ กำลังซาบซึ้งกับความไพเราะของดนตรี อาจนั่งเก๊กหน้าเศร้า ทำตัวเป็นพระเอกนางเอก MV อยู่ก็ได้

ดังนั้นจะเห็นได้ว่า การใช้คำกริยา คือ hear หรือ listen ในประโยคที่สถานการณ์เหมือนกันคือฟังดนตรี แต่กลับสามารถสื่อหรือแฝง นัยยะ ที่ซ่อนไว้ถึงอากัปกริยา ที่เราฟังว่าฟังอย่างตั้งใจหรือฟังผ่านๆ หูไปเท่านั้น ที่หยิบยกเรื่องนี้มาอธิบายเพื่อจะบอกว่า การที่เราจะเลือกใช้คำใดก็ตามในการพูดหรือเขียนเพื่อสื่อสารกับคนต่างประเทศ เราจำเป็นต้องเลือกใช้คำให้เหมาะสม เพราะคำเหล่านี้จะสะท้อนสิ่งที่เราคิด สิ่งที่เราต้องการสื่อสารไปให้เขาทราบ และนี่ก็คือเสน่ห์และความงดงามของภาษาอังกฤษ ที่อยากจะนำมาบอกให้ฟังสำหรับวันนี้

ไม่ทราบว่า สิ่งที่ได้เล่าให้ฟังมาทั้งหมด สำหรับท่านเป็น  listen หรือ ว่า hear ครับ?

อาจารย์บอม
4-04-09