Clever – Wise : ใครฉลาดกว่ากัน?

เมื่อวันก่อน มีคนเขียนมาถามผมว่า ระหว่าง Clever กับ Wise ซึ่งต่างมีความหมายในภาษาไทย ว่า “ฉลาด” นั้น  คำไหนฉลาดกว่ากัน?   เป็นคำถามที่น่าคิด เพราะภาษาอังกฤษไม่เหมือนภาษาไทย เช่นเดียวกันกับที่ภาษาไทยก็ไม่เหมือนภาษาอังกฤษ ดังนั้นแม้คำศัพท์ทั้งสองคำนี้จะแปลเป็นภาษาไทยเหมือนกัน  ก็ไม่ได้หมายความว่าจะต้องมีความหมายหรือการใช้งานในภาษาอังกฤษที่เหมือนกัน ลองมาดูกันที่คำแรกคือ

Clever (อ่านว่า เคลป เว่อร์ )    แปลว่า ฉลาด

คำนี้เป็นคำคุณศัพท์ (Adjective) แปลว่า ฉลาด  ซึ่งเวลาเราจะชมเด็กคนไหนว่า เป็นเด็กฉลาด ครูถามอะไรตอบได้หมด   ก็จะบอกว่า You are clever.  คุณฉลาดนะ     แต่ยังมีคำศัพท์อีกคำหนึ่งที่มีความหมายคล้ายๆ กันกับคำนี้ แต่มีวิธีการใช้งานที่แตกต่างกัน  นั่นคือคำว่า

Wise (อ่านว่า ไว๊ซ์) แปลว่า  ฉลาด

คำนี้เป็นคำคุณศัพท์ (Adjective) แปลว่า ฉลาด  แต่เป็นความฉลาดที่แตกต่างจาก Clever เพราะความฉลาดแบบ Wise จะเป็นความฉลาดที่ประกอบไปด้วยสติปัญญา หรือ เราจะเรียกว่า “มีปัญญา” ก็ได้   เล่าให้ฟังแบบนี้ก็อาจจะงงกันว่า “ฉลาด” กับ “มีปัญญา” แตกต่างกันอย่างไร  

ตัวอย่างง่ายๆ คนฉลาด หรือ Clever man นั้น เราถามอะไรเขาก็จะรู้จะตอบได้หมด บางทีก็อวดตัวด้วยความฉลาด หรือ ที่คนไทยชอบเรียกว่า “อวดฉลาด”  แต่ถ้าเป็นคนมีปัญญา หรือ  Wise man นั้น จะอ่อนน้อมถ่อมตน  เริ่มต้นด้วยการฟังก่อนและจะตอบโดยแนะนำให้เราเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง คือจะออกแนว เป็นคนมีสติปัญญา   คนประเภทที่เรียกได้ว่าเป็น Wise man ก็เช่น นักปราชญ์ หรือครูบาอาจารย์  หรือ ผู้นำทางจิตวิญญาณ  คนเหล่านี้ถือเป็น  Wise man หรือ ผู้มีสติปัญญา ซึ่งจะอยู่เหนือกว่า Clever ซึ่งเป็นความฉลาดแบบพื้นๆ ตามตำรา ไม่ได้มีความฉลาดลึกซึ้ง ทางด้านความคิดหรือจิตวิญญาณ เหมือนกันกับ  Wise

คงพอเห็นความแตกต่างระหว่างคำศัพท์สองคำนี้แล้วนะครับ ต่อไปถ้าพบถ้าเจอคนฉลาดก็ขอให้เลือกใช้คำศัพท์ให้ถูกต้องกับระดับความฉลาดของเขา และขณะเดียวกัน ถ้าฝรั่งคนไหนมาชมเราว่าฉลาด ก็ลองพิจารณาดูคำศัพท์ที่เขาใช้ชม  จะได้ทราบว่า เขามองความฉลาดของเราไว้ที่ระดับไหนของเขา

อาจารย์บอม

27-07-2012