In a nut shell: อะไรอยู่ในเปลือกนัท?

เมื่อวันก่อนได้มีโอกาสแวะไปร้านหนังสือมือสองมา  พบหนังสือที่น่าสนใจหลายเล่มทีเดียว แต่เล่มหนึ่งที่สะดุดตามาก เพราะเคยได้ยินชื่อเสียงของหนังสือ เล่มนี้มานาน พร้อมกับประทับใจผู้เขียนหนังสือเล่มนี้เป็นการส่วนตัวด้วย หนังสือเล่มนี้คือ...

The Universe in A Nutshell

จักรวาลในเปลือกนัท

คำแปลที่ผมเขียนกำกับชื่อหนังสือไว้ ผมคัดลอกมาทั้งดุ้นจากปกหนังสือ ซึ่งแปลโดย ดร.ชัยวัฒน์ คุประตกุล และหนังสือเล่มนี้เขียนโดย Stephen Hawking ปรมาจารย์ทางด้านวิทยาศาสตร์ในยุคปัจจุบัน ซึ่งมีร่างกายพิการต้องนั่งบนรถเข็นตลอดเวลา แต่ผลงานของท่านนี่สุดยอดจริงๆ 

แต่วันนี้ผมไม่ได้จะมาเล่าเรื่องวิทยาศาสตร์หรือเนื้อหาที่ท่านเขียนหรอกครับ แต่ผมสะดุดใจสำนวนที่เป็นชื่อหนังสือเล่มนี้ครับ  สำนวนที่ว่านั้นก็คือ in a nutshell  ซึ่งถ้าแปลตรงตัวก็คงอย่างที่ ดร.ท่านได้แปลไว้คือ ในเปลือกนัท  แต่แท้จริงแล้วสำนวนนี้ไม่ได้แปลตรงตัวเช่นนั้น สำนวนนี้แปลว่า

In a nutshell   แปลว่า  (กล่าว) โดยย่อ

สำหรับที่มาที่ไปของสำนวนนี้ มีเรื่องเล่าสืบๆ กันมาว่า มีคนๆหนึ่ง แอบคัดลอกบทกวีของโฮเมอร์ (Homer) ซึ่งเป็นกวีชาวกรีก เกิดประมาณ 2900 กว่าปีมาแล้ว กวีคนนี้แกเก่งมาก บทกวีที่แกแต่งแล้วมีชื่อเสียงมากคือเรื่อง อีเลียด (The Illiad) เกี่ยวกับเรื่องการยึดเมืองทรอย ทีนี้ไอ้บทกวีนี้มันไม่ใช่สั้นๆ นะ เขาเล่าว่ามีความยาวถึง 24 วรรค แต่ เจ้าคนที่แอบคัดลอกมานี่ สามารถลอกแล้วนำมาย่อบรรจุไว้ในเมล็ดวอลนัทเม็ดจิ๋วเดียวได้  จึงเป็นที่มาของสำนวน in a nutshell ซึ่งมีความหมายว่า เป็นการเล่าหรือกล่าวโดยย่อ นั่นเอง มาดูตัวอย่างประโยคกันดีกว่า 

I am in a hurry, so I will give you the story in a nutshell.

ฉันกำลังรีบ ดังนั้นฉันจะเล่าให้ฟังอย่างย่อๆ หรืออย่างรวบรัดนะ

จะเห็นได้ว่า การแปลชื่อหนังสือว่า จักรวาลในเปลือกนัท เป็นการแปลแบบตรงตัว ซึ่งก็หาความหมายอันใดมิได้ นอกจากเท่ห์ๆ ไปเท่านั้น แต่ผมคิดว่า ท่านผู้แปลคงจะเข้าใจความหมายของสำนวนนี้เป็นอย่างดี แต่ที่แปลไปตรงๆ ตัวแบบนั้น ก็เพียงแค่ต้องการสื่อให้เข้ากับปกหนังสือซึ่งมีรูปจักรวาลลอยอยู่ในเปลือกของลูกนัท ซึ่งจะว่าไปแล้วก็ไม่ผิดอะไร เพราะการแปลชื่อให้มันเข้ากับรูปบนปก ก็ช่วยทำให้หนังสือนั้นน่าสนใจขึ้น ถ้าไปตั้งชื่อตามความหมายของสำนวน มันก็คงกลายเป็นหนังสือวิชาการเกินไป เพราะมันจะกลายเป็น เรืองของจักรวาลฉบับย่อ  ซึ่งก็คงไม่มีใครอยากหยิบมาอ่าน นอกจากนักวิทยาศาสตร์หรือคนที่สนใจเรื่องหนักๆ แบบนี้ ความหมายของสำนวน in a nutshell ซึ่งแปลว่าย่อๆ หรือโดยสรุปนั้น  จะตรงกับศัพท์ภาษาอังกฤษอีกคำหนึ่งที่พวกเราอาจจะคุ้นหูกันดีอยู่แล้วนั่นคือคำว่า 

Brief (อ่านว่า บรีฟ) แปลว่า ย่อ หรือสรุป

คำนี้ เราได้ยินคุ้นหูบ่อยๆ บางทีก็ถูกใช้พูดทับศัพท์ลงไปเลย เช่นวันนี้ช่วยมาบรีฟ (Brief) งานให้ผมฟังหน่อย...ซึ่งก็หมายถึงว่าช่วยมาเล่างานย่อๆ หรือสรุปงานให้ผมฟังหน่อย   ที่หยิบยกเอาสำนวน in a  nutshell มาเล่าให้ฟัง เพราะเห็นว่าเป็นสำนวนที่น่าสนใจและได้ยินฝรั่งใช้พูดหรือเขียนบ่อยๆ หวังว่าจะเป็นประโยชน์กับท่านผู้อ่านที่ชอบศึกษาเรียนรู้คำศัพท์และสำนวนภาษาอังกฤษนะครับ

อาจารย์บอม

08-05-2010